Phỏng vấn Luật sư Lê Công Định trước phiên xử "vụ Điếu Cày"

Thiện Giao, phóng viên đài RFA

2008-09-10

Nhà báo tự do Nguyễn Hoàng Hải, tức blogger Điếu Cày, bị đưa ra toà xét xử hôm nay với tội danh trốn thuế, sau khi có những hoạt động công khai thể hiện quan điểm phản đối Trung Quốc đã lấn chiếm Hoàng Sa-Trường Sa.

Photo courtesy of camerahoanghai@yahoo.com

Nhà báo tự do Nguyễn Hoàng Hải, còn được gọi là blogger Điếu Cày, từng là một quân nhân trong quân đội nhân dân VN.

Trong phiên xử này blogger Điếu Cày đựoc bào chữa bởi một đội ngũ luật sư gồm 4 người, trong đó có Luật sư Lê Công Định. Luật sư Định cho hay trước đây không được cơ quan điều tra cho tham gia bào chữa cho blogger Điếu Cày, nay mới được toà án cấp giấy chứng nhận, điều mà ông cho là một hành động tốt, đúng pháp luật.

Nhằm tìm hỉểu thêm về tình trạng sức khoẻ và tinh thần của blogger Điếu Cày cũng như nhận định của luật sư bào chữa trong trường hợp này, biên tập viên Thiện Giao phỏng vấn Luật sư Lê Công Định.

Được nhận cho bào chữa

Thiện Giao: Thưa Luật sư Lê Công Định, trước đây có tin là anh không được tham gia trong vụ bào chữa Điều Cày nhưng mà gần đây nghe tin là anh đã được đồng ý rồi thì xin ạnh xác nhận tin này với thính giả chúng tôi được không?

LS Lê Công Định: Thưa đúng. Trước đây trong giai đoạn điều tra vụ án thì phía công an họ không cho tôi tham gia. Bây giờ khi hồ sơ đã chuyển qua toà để chuẩn bị mở phiên toà vào ngày mai (10-9-2008) thì toà đã cấp cho tôi giấy chứng nhận bào chữa và tôi đã được gặp anh Điếu Cày ở trong trại giam cũng như là tôi đã được đọc đầy đủ các hồ sơ ở toà.

Thiện Giao: Trước đây thì cản trở bây giờ thì lại cho phép. Thưa, bên phía toà họ có đưa ra lời giải thích nào cho bên phía bào chữa, cụ thể là cho anh không?

LS Lê Công Định : Dạ thưa, toà thì họ không giải thích đâu ạ, tại vì đây là một cái trình tự tố tụng hoàn toàn khác với cái giai đoạn điều tra, cho nên là mỗi nơi họ làm việc độc lập với nhau. Bên phía điều tra thì họ không cho tôi tham gia, họ đưa ra nhiều cái cớ khác nhau.

Nhưng đối với toà thì đây là một cơ quan tố tụng khác cho nên họ cứ lẳng lặng cấp cho tôi giấy chứng nhận khi tôi hội đủ những điều kiện, họ không có một lời giải thích nào rõ ràng. Điều này cũng tốt và cũng đúng pháp luật.

Thiện Giao: Như vậy thì anh có đủ thời gian để nghiên cứu hồ sư và tham gia bào chữa cho thân chủ của mình không?

LS Lê Công Định: Dạ thưa cũng tương đối được, bởi vì trong suốt một tuần vừa rồi thì tôi cũng làm việc khẩn trương cùng 3 luật sư khác để cừa đọc hồ sơ và cũng bàn luôn cả thời gian để gặp luôn cả bị cáo – anh Nguyễn Văn Hải.

Thiện Giao: Vâng. Thưa anh, tình trạng của anh Nguyễn Văn Hải như thế nào hiện nay?

LS Lê Công Định : Trông anh ấy rất khoẻ mạnh, vì trước khi anh ấy bị bắt thì khoảng vài tháng trước đó tôi có gặp ảnh thì thấy sức khoẻ ảnh không đựoc tốt lắm; ảnh mang một số bệnh. Nhưng mà lần gặp gần đây nhứt, vào cuối tuần vừa rồi, thì tôi thấy ảnh có khoẻ ra.

Và tôi có hỏi ảnh tại sao anh trông có vẻ hồng hào và trắng trẻo như vậy, thì ảnh bảo rằng ảnh bị ở trong nơi không có ánh sáng cho nên ảnh trắng nhưng mà ảnh cũng biết cách để giữ gìn sức khoẻ nên sức khoẻ ảnh có tốt hơn và ảnh cũng nói rằng là ảnh ăn uống cũng được, không đến nỗi nào.

Thiện Giao: Còn về mặt tinh thần thì sao ạ?

LS Lê Công Định : Về mặt tinh thần thì ảnh rất vững vàng và ảnh rất hiểu rõ rằng tại sao bị bắt.

Ra tòa chỉ là trình tự pháp lý

Thiện Giao: Thưa, nếu mà không có gì khó nói thì anh có thể nói rõ hơn là anh Điếu Cày đã nhận định như thế nào về lý do bị bắt không ạ?

LS Lê Công Định : Anh Điếu Cày thì ảnh hiểu rất rõ vì ảnh nói thẳng là nếu mà trong cái vụ việc này người ta nói ảnh phạm tội thì ảnh hoàn toàn không đồng ý. Và ảnh hiểu rằng ảnh bị bắt là do những hoạt động khác của ảnh chớ không phải là vì ảnh trốn thuế.

Thiện Giao: Vâng. Thưa anh, trong một bản tin của Tổ Chức Phóng Viên Không Biên Giới có nói trước đây là công ty thuê mướn cái bất động sản của anh Điếu Cày có thoả thuận là sẽ trả tiền thuế có liên quan và luật Việt Nam thì cho phép như vậy. Không biết tin đó có đúng không ạ?

LS Lê Công Định : Thông tin đó hoàn toàn chính xác. Trong các hợp đồng mà anh Hải cho Công Ty Mắt Kính Hà Nội thuê thì ghi rất rõ là bên thuê phải đóng thuế, cho nên nếu mà phía cơ quan pháp luật vẫn cố tình truy tố anh Hải về tội trốn thuế thì tôi nghĩ rằng là họ đã bỏ lọt tội phạm, cụ thể ra là Công Ty Mắt Kính Hà Nội đó cũng là một đồng phạm rất là quan trọng, nhưng mà tại sao lại bỏ lọt người này mà lại vẫn truy tố người kia. Tôi thấy rõ ràng ở đây có một động cơ khác, không có bình thường.

Thiện Giao: Một câu hỏi nữa liên quan tới tính cách kỹ thuật. Cơ quan thuế là một cơ quan dĩ nhiên là họ có đủ nhân lực và vật lực để mà thực hiện các công việc liên quan đến thuế, và nếu anh Điếu cày là một người trốn thuế thì chắc chắn là cơ quan thuế sẽ làm việc với ảnh trước, có những thủ tục bắt buộc phải tiến hành, nhưng mà trong lần này thì dường như là cơ quan thuế lại không có đụng chạm gì về vấn đề này mà công an lại nhảy thẳng vào?

LS Lê Công Định : Cái đó hoàn toàn trái với cái trình tự xử lý một vụ thuế, bởi vì trong một vụ thuế lẽ ra là cơ quan phụ trách việc thu thuế phải là người phát hiện trước. Nếu mà họ phát hiện sau cũng được, thí dụ như cơ quan điều tra họ phát hiện trước cơ quan thuế thì lẽ ra họ đã phải chuyển toàn bộ công việc điều tra này sang cho cơ quan thuế để họ làm trước, và sau khi họ có một nhận định về mặt kỹ thuật rằng có hành vi trốn thuế thì sau đó họ mới chuyển ngược trở lại cho cơ quan công an.

Nhưng đàng này họ hoàn toàn bỏ qua hết toàn bộ những trình tự cách xử lý một vụ thuế như vậy, cho nên rằng là người ta có quyền nghĩ rằng rõ ràng đây là có một ý thức là muốn bắt ảnh trước cho nên dùng vụ thuế này như một cơ sở để mà bắt giam ảnh thôi.

Thiện Giao: Câu hỏi cuối cùng. Thưa Luật sư Lê Công Định, anh tự tin như thế nào trong phiên xử vào ngày mai ạ?

LS Lê Công Định : Về mặt hồ sơ và chứng cứ thì chúng tôi rất tự tin, nhưng mà như anh biết những vụ như thế này thì trước đây đã từng xảy ra thì kết quả tôi nghĩ rằng là cũng không thể biết trước được, bởi vì toà đã có kết luận của họ rồi.

Việc chúng tôi ra toà hôm nay cũng theo đúng tình tự pháp luật mà làm thôi. Còn cái việc mà chúng tôi có được một bản án công bằng cho anh Hải hay không thì điều đó phải đến ngày mai mới có câu trả lời.

Thiên Giao: Xin cảm ơn Luật sư Lê Công Định!